Audiobook: Gwiazda Zaranna

Rok wydania: 2011
ISBN:978-83-7699-122-1
format: 14 x 13,5 cm
Producent: MTJ

Zbiór dziewięciu opowiadań napisanych w latach 1945-55, po części autobiograficznych. Pierwsze dwa (Pielgrzymka do Warszawy, Nocne spotkanie) opowiadają o podróży Autorki pociągami z Dąbrowy Zduńskiej do Warszawy i z powrotem w czasie przybierającej ofensywy wojsk polskich i radzieckich na Berlin. Jesionka to opowiadanie gosposi Autorki o spotkanej na Polach Mokotowskich kobiecie, która straciła bliskich i wszystko poza tytułową nową jesionką. Bohaterką kolejnych dwóch opowiadań (Dziecko, Poranek w Ogrodzie Zoologicznym) jest mała Dosia, prowadząca dojrzałe, jak na swój wiek, rozmowy. W opowiadaniu Pani Zosia Autorka wspomina z panią Turską losy przyjaciółki – Zofii Latowskiej, a w Tu zaszła zmiana opisuje, zmieniający się na przestrzeni lat,  widok z okna swojego warszawskiego mieszkania przy ulicy Polnej. Klemens Łochojski jest bohaterem opowiadania Trzecia jesień, w którym próbuje znaleźć sobie miejsce w nowej, powojennej rzeczywistości. Wesele na wsi to natomiast barwny opis mieszkańców wsi Pawłowice w czasach I połowy lat 50.: członków dwóch rodzin, których córka (Zuzia Jasnocianka) i syn (Czesiek Ruciński) biorą ślub, oraz księdza proboszcza, skrzypka spod Błonia i innych...

MARIA DĄBROWSKA z Szumskich (1889-1965)

Powieściopisarka, publicystka, autorka dramatów i przekładów. Urodziła się 6 X 1889 w Russowie pod Kaliszem, zmarła 19 V 1965 w Warszawie. Pochodziła z zubożałej rodziny ziemiańskiej. Ojciec pisarki, Józef Szumski, były powstaniec 1863 r., pracował jako administrator majątków ziemskich. Uczyła się na prywatnych pensjach żeńskich w Kaliszu i w Warszawie, od 1907 studiowała nauki przyrodnicze, socjologie i filozofię w Lozannie i Brukseli, gdzie uczestniczyła w działalności niepodległościowego stowarzyszenia młodzieży polskiej “Filarecja”. Od 1910 r. publikowała artykuły publicystyczne w wielu czasopismach, m.in. w “Gazecie Kaliskiej” i “Zaraniu”, od 1913 także pierwsze opowiadania. W 1911 wyszła za mąż za Mariana Dąbrowskiego, emigracyjnego działacza PPS, w czasie I wojny światowej korespondenta prasowego przy I Brygadzie Legionów Polskich (zm. 1925). Ideowo związana z ruchem spółdzielczym, w 1913 Dąbrowska przebywała w Londynie jako stypendystka Towarzystwa Kooperatystów. W czasie I wojny światowej współredagowała pisma “Chłopska Sprawa” i “Polska Ludowa”. Po wojnie pracowała przez kilka lat jako referent w Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych. Brała aktywny udział w ruchu ludowym i spółdzielczym, angażując się w organizowanie oświaty. Uczestniczyła w pracach ZZLP i PEN Clubu. Należała do grupy postępowych działaczy i pisarzy inicjujących akcje protestacyjne przeciwko ograniczaniu swobód obywatelskich; na znak protestu w 1935 odmówiła przyjęcia Złotego Wawrzynu, a w rok później członkostwa Polskiej Akademii Literatury. W czasie okupacji przebywała głównie w Warszawie, biorąc udział w konspiracyjnym życiu literackim. Po wojnie uczestniczyła w pracach PEN Clubu, m.in. jako wiceprezes Zarządu Głównego. W 1957 otrzymała doktorat honoris causa UW. W 1964 należała do sygnatariuszy “Listu 34” pisarzy i uczonych w obronie wolności słowa. Za całokształt twórczości literackiej otrzymała w 1955 Państwową Nagrodę I stopnia. Odznaczona była m.in. Krzyżem Oficerskim (1952) oraz Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą (1954) Orderu Odrodzenia Polski. (dr hab. Ewa Głebicka)

Wybrane dzieła:

Uśmiech dzieciństwa (1926), Ludzie stamtąd (1926), Noce i dnie (1932-1934), Gwiazda zaranna (1955), Szkice o Conradzie (1959), Przygody człowieka myślącego (wyd. pośmiertnie, 1970), Dzienniki 1914-1965 (wyd. 3 pełne 2010).